Балаларға арналған діни әңгімелер, ғибратнама

Әбубәкір Сыддық халифалық етіп тұрған уақытта өз басынан өткен мына уақиғаны айтқан: “Бір күні Мәдинаны аралап жүргенімде үйлердің ішіндегі ең жұпыны, аласа ғана тұрған үйшіктің қасына барып тоқтадым. Есік алдына барып, үй ішіндегілерден кіруге рұқсат сұрадым. “Кір” деген әлсіз, қарлыққан дауысты естіп ішке кіргенде үй ішіндегі арық, әлі кеткен әйелді көзім шалды. Айналасында ішер ас, сусын көре алмадым. Әйелдің қимылдайтын да шамасы жоқ еді. Оның қасына жақындап, оған қамқор болып, қарайтын адамның кім екендігін сұрағанымда ол: “Менің Алла Тағаладан басқа ешкімім жоқ.

Хазреті Омар ибн Хаттаб кішіпейілділік, қарапайымдылық, тақуалық қасиеттерімен танылған. Оның кішіпейілділігі жайында бізге жеткен хабарлар мен ел аузында жүрген мәшһүр әңгімелер өте көп. Соның біреуі мынадай.
Омар ибн Хаттаб өзінің қызметшісі екеуі Шам еліне сапарға шығады. Сол кездегі мұсылмандар халифасы бола тұра ол қызметшісі екеуі бір көлікке кезектесіп мініп келе жатады. Түйеге мінетін кезек Омарға келгенде қызметші бала жерге түсіп, ноқтаны қолына алып, түйенің алдына түсетін. Ал, оның кезегі келген сәтте хазреті Омар баланы мінгізіп, түйені өзі жетелейтін. Шамға жақындағанда түйеге мінер кезек қызметші балаға келеді. Жолай судан өтеді. Ол аяқ киімін шешіп, түйені жетелеген күйде суды кешіп келе жатқанда алдарынан Шам әміршісі Әбу Убайда Жаррах шығады. Ол жәннатпен сүйіншіленген он кісінің біреуі еді.

Бұл оқиға Омар ибн Хаттабтың халифалық құрып тұрған заманында болған. Бір күні Омар ибн Хаттаб пен хазреті Әли ибн Әбу Талиб басқа да сахабалармен бірге Харам мешітін зиярат етіп жүр еді. Сол кезде олар қартайған, көзі көруден қалған, жүруге әлі жоқ бір қарт әйелді арқалап алған кісіні байқайды. Оның Қағбаны айнала жүріп өз-өзіне: “Ей, Раббым, мен анамды өмір бойы арқалап, көлігі болып өтсем де ештеңем кетпейді. Оның алдындағы қарыздарымның ең құрығанда кейбірін өтесем екен. Әміріңе бойсұндым, ия, Раббым!” — дегенін естиді. Сол кезде Омар ибн Хаттаб қасындағыларға: “Қане, біз де мына тауап етіп жүрген адамдарға қосылып айналайық. Бұл уақыт құлдарына Алланың рахымы мен мейірімі түсетін сәт.

Абдулла ибн Омар бір күні өз жолдастарымен базарға шығады. Олар жолай бір жерді таңдап, тамақтанып алмақ оймен дастархан жайып жайғасады. Сол кезде олардың қасынан қой айдап бір бозбала өтіп бара жатады. Абдулла ибн Омар оны өздерімен бірге тамақтануға шақырады. Оған бала: "Сізге Алланың рахымы болсын, мен ораза едім, дейді. Абдулла оған таңдана қарап: "Мынадай ыстық күнде қой бағып, ораза ұстап жүрсің бе?” - деп сұрайды.

Оған бала: "Тозақ оты бұдан да ыстық, е, мырза” — дейді. Абдулла: "Құдай ақы, дұрыс айтасың,” - дейді. Содан соң ол баладан бағып жүрген қойынан бір қой сатуын сұрайды. Бала оған: "Бұл менің қожайынымның малы, мен иесі емеспін,” - деп жауап береді.